آیینی ویژۀ سوگواری است که در میان مردم استان های کرمانشاه، لرستان و ایلام[لکستان] اجرا می شود. این مراسم به این شکل است که میت را پس از شستن و کفن کردن در بین شاخههای سبز بید میپیچند و آن را به همین صورت کنار گورش که معمولاً گورستانی در نزدیکی چشمهاست میگذارند. سپس اسب سیاهی را که یالش به پهلو شانه شدهاست را از دور به گور و میت نزدیک میکنند. در این هنگام مردان و بهویژه زنان به شیون و زاری و مو فشانی میپردازند. هنگامی که اسب را آرامآرام میبرند شیون و زاری شدت میگیرد. چمر شعر ویژهٔ خود را نیز دارد.
آیین «چَمَر» یکی از باستانیترین آیینهای برجایمانده در ایران و به احتمال بسیار زیاد برآمده از تمدن «عیلام» است که تاکنون مورخان، اسطورهشناسان، آیینپژوهان و... نتوانستهاند دربارهٔ آن به یک نظر جمعی و علمی قابلقبول و مشترک دست پیدا کنند و هنوز معنای این واژهٔ باستانی بر همگان پوشیده ماندهاست.
داوود فتحعلیبیگی، کارگردان و صاحبنظر در عرصهٔ نمایشهای آیینی در گفتوگویی با جلال ستاریاسطورهشناس، آیین چمر را بازماندهای از آیینهای باستانی معرفی میکند و میگوید: اینها جزو مراسمی است که در منطقهٔ لکستان وجود دارد و با رجوع به مراسمی که در تمدنهای میانرودان اتفاق میافتاده، از لحاظ جغرافیایی به این مراسم بسیار نزدیک است
✅وجه تسمیه
درخصوص وجه تسمیهٔ «چمر» بیشتر به فرهنگها استناد میکنند که البته به نظر میرسد چندان قابل استناد نباشند؛ در فرهنگ مردوخ به معنای دایره، حلقه و (چهمهری) دهلعزا، در لغتنامهٔ دهخدا به معنی آشکار و ظاهر و درفرهنگ عمید به معنای محیط، دایره و هر چیز دایرهمانند و معانی دیگری مانند (چهمهره) یعنی (چشمبهراه) یا (چم و چمانن) به معنای خم و خم کردن نیز تعبیر شدهاست. البته آنچه از جنس این آیین و معنی پیشواژهٔ چم برمیآید، باید به معنای روان نیز در این مورد توجه داشت.